Cultuurplatform
van Urgent.fm
en cultuur- en onderwijspartners van de stad Gent

contact
partners

recensie: De Wet - Wunderbaum & KVS

NONE | PODIUM
vr 09.05.2014 | 18:00

door

Met het project The New Forest wil het energieke theatergezelschap Wunbderbaum bouwen aan een toekomstige samenleving. Hiervoor leggen ze verschillende aspecten van onze maatschappij op de rooster in prikkelende theatervoorstellingen. Met De Wet wordt in drie delen nagegaan hou rechtvaardig onze rechtsregels zijn. 


Het stuk opent met het relaas van een Somaliër die terecht staat voor 'piraterij'. De indrukwekkende houtskooltekening van Rinus Van de Velde, waarop de man wordt afgebeeld met een blik die schippert tussen dreiging en tristesse, illustreert de neveligheid die zijn lot omgeeft, de complexiteit van zijn situatie. 
Vast staat dat de man gewapend richting een olietanker dobberde toen hij door de Nederlandse marine van zijn vlot werd geplukt. De vraag is of de Somaliër een verbeten crimineel is, een op geld beluste zeerover die de veiligheid van de internationale wateren bedreigt, zoals velen geneigd zijn te denken, of eerder een slachtoffer van de tragedies die zijn land al decennia lang teisteren. Dat vissers hun netten inruilen voor geweren met als leermeester de honger is niet verwonderlijk als je weet dat de visserij, zowat de enige peiler van de Somalische economie, is ingestort ten gevolge van de massale illegale visvangst door buitenlandse boten én door de dumping van nucleair en chemisch afval uit welvarende landen. Er wordt zelfs geopperd dat de man geen piraat is, maar een bewaker, een ‘redder van de zee’ die zijn kust wil vrijwaren van illegale vissersboten en afvaldumpende vrachtschepen. 
Jammer voor de man en diens landgenoten, maar de wet is de wet, ook al dient die om wat krom is recht te praten. Deze bitse botsing tussen recht en rechtvaardigheid wordt met de nodige humor ten tonele gebracht en aarzelend weggezongen met een tragikomische versie van ‘What shall we do with the drunken sailor?’.

Ook in het tweede deel, waarin een dappere jonge dame hoopt op een danscarrière in het beloftevolle West-Europa, kan er aanvankelijk gelachen worden. Schuifelend onder een neonlicht dat weinig aan de verbeelding overlaat, zien we de hoopvolle jonge dame echter transformeren tot menselijk koopwaar. Gedurende deze transformatie slaat de sfeer in de zaal om, het lachen vergaat ons en maakt plaats voor een ongemakkelijk schuifelen op de stoel, terwijl we minutenlang geconfronteerd worden met de woordeloze gruwel van mensensmokkel en gedwongen prostitutie. Dat ons rechtssysteem hier nog steeds geen antwoorden op heeft gevonden is onbegrijpelijk.


In het derde deel wordt een mogelijke oplossing voor het probleem van de mensensmokkel aangereikt, of niet? Door middel van een polyfoon koorwerk leidt Wunderbaum ons in in de wondere wereld van Frontex, een bewakingsfirma die als taak heeft de grenzen van Fort Europa te bewaken met behulp van grensverleggende technieken. Hoe meer gelukzoekers stranden aan de poorten van Fort Europa, hoe beter. De schrijnende situaties in asielcentra aan de grenzen van de E.U. , de verplichte lijdensweg die politieke vluchtelingen moeten afleggen voor ze kans maken op een eventuele verblijfsvergunning, de oorzaken van de migratiestromen, het gaat allemaal aan Frontex voorbij. 'Ethiek is problematisch',  'emoties moet men buiten de wet gehouden' en 'het kwaad is grenzeloos en de wet beschermt ons', zo klinkt het. Autonoom spelende instrumenten, even onpersoonlijk als Frontex' grensverleggende systemen, ondersteunen de ontluisterende gezangen. De melodie van 'Alle Menschen werden Brüder' uit de  9de symfonie van van Beethoven, het Europese volkslied nota bene, klonk nog nooit zo ironisch. De verheven Europese idealen gelden blijkbaar enkel binnen de grenzen van het fort. Eigen volk eerst op Europese schaal, zo lijkt het wel.

Wunderbaum is er op magistrale wijze in geslaagd in drie verschillende vormen, drie even schrijnende buitensporigheden van onze rechtsstaat te belichten. Het openen van ogen, het vestigen van de blik en het drukken van de neus op de bittere realiteit, het is een eerste stap richting een rechtvaardige toekomst en het resulteerde in een heerlijke avond toptheater met een wrange nasmaak. Meer van dat!

 

↓  GERELATEERDE ARTIKELS  ↓