Op 18 december 2009 ging GIF, geschreven door Lot Vekemans en geregisseerd door Johan Simons, in première in de Minnemeers in Gent. Afgelopen zondag en exact zeven jaar later, wuift het NTG Johan Simons, net als toen, uit en wordt deze succesvolle voorstelling hernomen op scène.

Een man (Steven Van Watermeulen) en een vrouw (Elsie de Brauw) ontmoeten elkaar na 10 jaar stilte opnieuw op een begraafplaats. Ze verloren eerst hun kind, dan zichzelf en dan elkaar.

In een decor waar grafzerken plaatsmaken voor zitjes in een tribune, rakelen de geliefden van weleer langzaam maar zeker herinneringen aan hun pijnlijke verleden op. Net zoals het gif dat in de grond onder hen aanzwelt, blijft ook de kwetsbare spanning tussen hen beide hardnekkig aanwezig.

Met scherpe sneden tekst strooien de spelers zout in elkaars wonden. Van uitspattingen van onmacht naar momenten van delicate tederheid creëert de muzikaliteit in Lot Vekemans’ tekst een choreografie op scène waarbij de snelle ritmiek van de dialogen overgaat in ingetogen passages van rust.

Vekemans schreef dit stuk ook met Elsie de Brauw in gedachten, en dat voel je. De pregnante zinsconstructies en kwieke afwisselingen van zware naar lichte tonen geven de Brauw de ruimte om zich volledig over te geven aan het verdriet dat de vrouw verstrengelt.

Maar ook Steven Van Watermeulen bijt van zich af. Vanaf zijn eerste seconden op scène weet hij met zijn indringende blik de aandacht van het publiek volledig naar zich toe te zuigen en laat hij je niet meer los.

Elsie de Brauw wankelt en stuitert, gibbert en huivert en geeft daarmee subliem gestalte aan alle gradaties van wanhoop. 

Samen bewandelen de acteurs de fijne grens tussen rauwe oprechtheid en pathetiek, zonder in de valkuilen van die tweede te vallen. Zelfs wanneer contratenor Steve Dugardin, tussen de bedrijven door, het publiek even naar adem laat happen met zestiende-eeuwse rouwliederen van John Dowland, blijft het stuk overeind staan als een kathedraal.

De staande ovatie in de zaal spreekt boekdelen. En ook over de landsgrenzen heen kan de intensiteit van GIF op veel weerklank rekenen. Zo werd het stuk onlangs nog op de Amerikaanse première in New York ontvangen met het maximale aantal sterren van zowel pers als publiek.

Dat GIF na zeven jaar nog steeds zo’n overdonderend succes is, is vooral te danken aan de sprankelende acteerprestaties van de spelers en niet in het minst aan die van Elsie de Brauw. Ze wankelt en stuitert, gibbert en huivert en geeft daarmee subliem gestalte aan alle gradaties van wanhoop.

Daarnaast is de verhaallijn van GIF die zo verschrikkelijk is, ook verschrikkelijk herkenbaar. Toch slaagt Johan Simons erin om de geniale tekst van Vekemans te omarmen en dusdanig te interpreteren dat de realistische motieven met fijnzinnige ingrepen de alledaagsheid overstijgen en naar een hoger niveau tillen.

Hoewel een minder clichématige rolverdeling tussen man en vrouw mogelijk nog interessanter was geweest, weet dit stuk vele gevoelige snaren te raken en dwingen de pure emoties veel respect af. Met een integer relaas over afscheidsrituelen als apotheose, baant de ontroering van de spelers zich een weg door de zaal en weet de voorstelling, net als de prachtige nummers van John Dowland, nog lang na te zinderen.

Foto’s: Phile Deprez