Voor hun nieuwste productie neemt Hof van Eede (zussen Ans en Louise Van den Eede, ondertussen versterkt door Wannes Gyselinck) ons mee naar Venice Beach, Californië in 1942: parelwitte stranden, wuivende palmbomen, een ruisende zee, en vijf aangespoelde Europeanen die als vissen uit het water proberen te aarden onder de Amerikaanse zon. Met funky rietjes in hun cocktails zitten ze in nette pakken aan de rand van het zwembad, hun bewatersandaalde voeten in het koele water. In hun geestesoog zien ze zichzelf nog wandelen door de straten van Wenen, maar het zand tussen hun tenen voelt onwennig. Hun voorlopige thuis is Hotel Abgrund: twee sterren, al heeft de neonverlichting van het tweede sterretje het reeds laten afweten.

Hotel Abgrund: twee sterren, al heeft de neonverlichting van het tweede sterretje het reeds laten afweten.

De groep gevluchte Joodse intellectuelen had een familie kunnen zijn. Grootvader Hans Peter Schlimmer (Filip Jordens), te herkennen aan de befaamde kledingstijl van sandalen met sokken, houdt halsstarrig vast aan zijn Joods-Duitse identiteit en verklaart zijn principes vooral wanneer niemand luistert. Moeder Hannah Immerfroh (Ans Van den Eede) doet, zoals haar naam suggereert, haar best om goedgeluimd de dag door te komen en de groep bij elkaar te houden, maar geeft zelf toe dat de grootste wanhoop vaak pas na de redding komt. Hippe oudere broer Heinrich Neumann (Greg Timmermans) is een grote Grand Canyon-fan en heeft de Amerikaanse cultuur al zodanig omarmd dat hij liever als Henry Newman wordt aangesproken. Bovendien verdient hij de kost als acteur, ironisch genoeg meestal in de rol van nazi-officier. Tot slot is er ook nog het gezellig gestoord buurmeisje Alma Rosenthal (Marjan De Schutter) dat de perfecte comic relief lijkt te zijn, maar tevens kolkende woede in zich meedraagt.

Gaan we springen?

Alle personages zijn op hun eigen ontroerende manier nostalgisch naar het land en het leven dat eens van hen was. “Gaan we springen?”, vragen ze af en toe aan elkaar. Het is echter nooit helemaal duidelijk of ze gewoon een frisse duik in het zwembad willen nemen of liever verdwijnen in de eeuwige diepte van de Grand Canyon. Deze lichtvoetigheid in combinatie met aanzienlijk menselijk leed is een van de elementen die Vanish Beach zo verfrissend maakt. Het publiek kan smakelijk lachen doorheen de voorstelling, maar de wrange nasmaak van een perfect georkestreerde tragikomedie lonkt, klaar om ook het publiek survivor’s guilt te laten ervaren.

Lasure spreekt enkel door middel van zijn piano, maar ook zijn woorden komen hard aan.

Vanish Beach haalt ook een groot deel van zijn schoonheid uit het feit dat de productie een perfect evenwicht vindt tussen filosofie, politiek en actualiteit enerzijds en een boeiend, menselijk verhaal anderzijds. De voorstelling is filosofisch, zonder te theoretisch te zijn, politiek zonder pedant te zijn en actueel zonder moralistisch te zijn. Bovendien is het zo’n knap staaltje muziektheater dat we nog steeds Herbsttag van Rainer Maria Rilke naneuriën. Muzikaal genie en SCHNTZL-helft Hendrik Lasure vertolkt pianist Klaus Schönfeld en spreekt enkel door middel van zijn piano, maar ook zijn woorden komen hard aan. Het stuk is zeer toegankelijk, maar dat zonder altijd op safe te spelen.

De voorstellingen in Gent zijn ondertussen afgelopen, maar je kan ze nog aan het werk zien op andere plaatsen in Vlaanderen en Brussel tot 29 april. En dat raden we zeker aan.

Foto’s © Michiel Hendryckx