LITERAIR Café

11.05.2017

Tumult.fm lanceert een alternatieve vorm van boekenclub. Laagdrempelig, en zonder verplichte lectuur vooraf. Welkom in ons Literair Café.
Tijdens maandelijkse bijeenkomsten onderzoekt het Literair Café steeds nieuwe perspectieven op literatuur door deze telkens vanuit een andere invalshoek te benaderen. Enkele thema’s die aan bod komen zijn filmadaptaties, kijkliteratuur, poëzie, bloggen… Elke avond wordt gekaderd door een expert uit het veld, waarna we in een stimulerend debat benieuwd zijn naar jouw mening, anekdotes en persoonlijke kijk- en leeservaringen. Het Literair Café zorgt voor een drankje en aangename sfeer.
Wil je graag een sessie bijwonen? Schrijf je dan in via een mailtje naar Tumult@urgent.fm. Er is plaats voor 25 personen, dus wacht niet te lang!

LITERAIR CAFÉ #4 (11.05.2017):
'Boeken op toneel'

Een paar maanden geleden sprongen de jonge theatermakers van Nieuw Toneel Gent op de barricades tegen de ouderwetse boekbewerkingen in ons Stadstheater. Deze week maakte NTGent bekend dat Milo Rau gaat zorgen voor een frisse wind. Wat kan literatuur daarin betekenen? Is er vandaag überhaupt nog ruimte voor boeken op het podium? Moeten we tekstbewerking herdefiniëren om nog relevant te zijn voor het hedendaags theaterlandschap?
  • Tenessee Williams, A Streetcar named Desire: Voor deze bewerking hebben Rein en Marijn Graven zowel de tekst gebruikt, als ook interviews met de acteurs. Zo konden ze er thema’s als jeugd en pijnpunten uit het leven maximaal uithalen. In De Elyzeesche velden zien we Blanche en Stella, de twee zussen uit A Streetcar named Desire, vertolkt door echte zussen Evelien en Marlies Bosmans. Zelf zijn Graven & Graven niet helemaal tevreden met het resultaat, het leunt nog te veel bij de originele tekst aan en er is minder eigen materiaal of dramaturgie aan toegevoegd.

  • Aïda: Naar de opera van Guiseppe Verdi heeft NTG in 2010 een theaterstuk gemaakt. Ze plaatsten een asterisk in de titel. Steven Heene maakt hierbij duidelijk dat ook één scène uit een literair werk je kan aansporen tot het maken van een nieuwe voorstelling. Toch wek je altijd met titels als deze verwachtingen op, van mensen die het verhaal door en door kennen bv.

  • Georg Büchner, Dantons dood (toneelstuk): wordt een heel vrije bewerking Antons dood door Graven & Graven

  • Milo Rau, Breivik’s Statement: Hier is de keuze voor theater evident, want een vrouw die je recht in de ogen kijkt en zulke radicale dingen zegt, neemt de toeschouwers meer mee dan dat ze louter een tekst lezen.

  • Heiner Müller is een schrijver die zeer onvolledig schrijft en veel ruimte laat om een enscenering aan zijn teksten toe te voegen.

  • Hugo Claus, Thyestes (1966): Acteursgroep Wunderbaum maakte in 2011 onder de noemer ‘Clauskamp’ gebruik van deze tekst om er bekende politici als acteurs op in te schakelen. Wilfried Martens, Willy Claes, Wivina De Meester en Miet Smet werden o.a. naast acteurs op het podium gezet. Daarmee geeft het stuk kritiek op de regeringsonderhandelingen: de oude garde die zogezegd kritiek geeft op de nieuwe generatie politici, die de boel aan het verprutsen is.

  • Eens niet literatuur, maar beeldend werk: Milo Rau heeft het idee om het Lam Gods als uitgangspunt te nemen en Gentenaars het doek te laten re-enacten. Dit is natuurlijk eerder een project dan een echte theaterbewerking, oppert Steven Heene.

  • Jan De Corte, Maria Magdalena: eigen vertaling naar Hebbel, 1981. Hier neemt De Corte radicaal de hele tekst over.

⇨ Uiteindelijk doet het er niet zoveel toe wat je met de tekst doet, als je maar iets goed en mooi maakt. Inhoud komt immers niet alleen van de tekst, maar is ook vormelijk (zoals Faust ofte Krakeling beneden de Louteringsberg van Theater Zuidpool, waarbij er verschillende dialecten door elkaar gesproken werden zodat het niet meer verstaanbaar is, maar wel poëtisch).
donderdag 11.05.2017
NTGent, Sint-Baafsplein 17
De centrale gasten zijn Graven&Graven en Steven Heene

LITERAIR CAFÉ #3 (16.03.2017):
Wanneer de woorden zich verzetten

De grond onder onze voeten is aan het beven, wereldleiders trekken hun plan en klimaatvervuiling nam nog nooit zulke vormen aan. Staan wij erbij en kijken we er naar? Op 16 maart nemen we protestliteratuur onder de loep. Welke middelen gebruikt de hedendaagse internetgeneratie voor maatschappelijk protest? Staat een ‘like’ tegenwoordig gelijk aan een handtekening? Wat is de meerwaarde van blog en vlog? Welke steun halen we uit tags? Samen met Frank D’hanis maken we deel uit van de Student Take Over in Vooruit, waar we hedendaagse vormen van protestliteratuur onder de loep nemen.
  1. Aan de hand van auteurs als Peter Verhelst, Michel Houellebecq onderzoeken we of je je, als lezer, altijd moet kunnen vinden in de politieke ideeën van de schrijver.

  2. Thomas Mann zei per defintie ‘a-politieke literatuur’ te schrijven. Via deze schrijver vragen we ons af of literatuur niet juist altijd politiek is.

  3. Via namen als Arnon Grunberg’s Tirza, de werken van Markies De Sade, Lolita van Vladimir Nabokov en de boeken van de hand van Charlotte Mutsaerts onderzoeken we of empathie altijd mogelijk is, en zo ja of dat gevaarlijk is. Hoe ver kun je als lezer meegaan in de gedachten en daden van de personages in een boek?

  4. 1984 van George Orwell is nog steeds actuele protestlitatuur, hoewel het bijna 70 jaar geleden geschreven is. In dit dystopische boek voorspelt Orwell hoe de wereld er in 1984 uit zal gaan zien. Het werd gepubliceerd in 1949.

  5. Eating Animals van Jonathan Safran Foer is dan weer een hedendaags protest-boek dan de actuele problemen van klimaatverandering en dierenleed aankaart.

  6. Met Reading Lolita in Teheran van Azar Nafisi wordt de act van het lezen zelf als protest gezien. Dit autobiografische boek beschrijft hoe Nafisi na de revolutie in Iran terugkomt en op haar eigen manier protest voert tegen het nieuwe, zwaar islamitische regime. Eén van haar protesten is een leesclub van vrouwelijke studentes met wie ze bij haar thuis controversiële boeken als Lolita van Nabokov leest. We concluderen dat lezen net zo goed als schrijven kan gelden als vorm van protest.
donderdag 16.03.2017
In: Kunstencentrum Vooruit
Met: Frank D’hanis

LITERAIR CAFÉ #2 (16.02.2017):
Met tekst & tekening

Tumult.fm praat al eens graag over literatuur, liefst nog als die gecombineerd wordt met andere kunstvormen. Ons eerste Literair Café over boek en verfilming was alvast een groot succes en leverde naast een gezellige avond ook nog een hoop interessante bedenkingen op.
Voor ons tweede Literair Café waren we te gast bij Epic, de gezelligste comicstore van Gent, te vinden op Nederkouter 55. Het spreekt voor zich dat het gekozen onderwerp dan ook Tekst & Tekening was. Sébastien Conard was bovendien zo vriendelijk om onze vakexpert en gespreksmoderator van dienst te zijn. Uit de avond kwamen een aantal tips naar voren, en hier kun je een uitgebreid verslag lezen van het gesprek dat we voerden:
  1. Watchmen, geschreven door de Brit Alan Moore en getekend door Dave Gibbons
    Watchmen is één van de weinige boeken die een aantal leeslijsten van scholen en universiteiten bereikt. Hoewel het zeker te weinig is, zorgt dit boek voor een zekere introductie in de wereld van comics

  2. De Avonden van de hand van Gerard van ’t Reve en verstript door Dick Matena
    De avonden is als roman geschreven, maar Matena tekende er een strip bij. Interessant om te kijken in hoeverre de tekst zich leent voor nieuwe media!

  3. Chuck Palahniuks Fight Club en Fight Club 2
    Het eerste deel werd met success verfilmd, en deel twee zelfs gemaakt met de verfilming in het achterhoofd. Is het boek weer beter dan de film?

  4. Bella van Joost Vandecasteele
    Vandecasteele werkte voor de publicatie van zijn roman samen met een tekenaar

  5. Maus – Art Spiegelman
    Hoewel dit een fantastische bundel is, vinden sommige mensen het jammer dat het de enige publicatie van Spiegelman is. Mensen die liever een bepaald oeuvre van één tekenaar lezen zullen meer heil vinden in Patience van Clowes of Black Hole van Charles Burns.

  6. Will Eisners’ A Contract with God and Other Tenement Stories
    Dit in 1978 verschenen boek was de eerste ‘graphic novel’.

  7. Craig Thompsons Habibi
    Een bundel waar de tekenaar wel acht jaar aan gewerkt heeft. Een eeuwigheid voor de fan, maar de moeite van het lezen waard.
    Wil je ook graag eens deelnemen aan ons Literair Café, waar we samen gezellig een babbeltje slaan over jouw favoriete onderwerp, literatuur? Hou dan zeker onze facebook in de gaten. De volgende gedachtewisseling zal plaatsvinden op 16 maart in Vooruit en gaat – o tempora, o mores - over protestliteratuur.
donderdag 16.02.2017
in: Epic: Your Comicstore
Met Sébastien Conard

LITERAIR CAFÉ #1 (8.12.2016):
Van Blad naar Beeld

Voor de eerste sessie nemen we de filmadaptatie onder de loep en volgen we aan de hand van een brede reeks voorbeelden de soms turbulente reis van de roman naar het zilveren scherm. Wat maakt een geslaagde overzetting van boek naar film? Hoe wordt de afstand tussen literatuur en cinema overbrugd? En is het boek dan werkelijk altijd beter? Tijdens een stimulerend debat over de relatie tussen blad en beeld doen we een beroep op jullie meningen, anekdotes en persoonlijke kijk- en leeservaringen. Schuif mee aan tafel voor een spannend nieuw hoofdstuk van ons Literair Café!
‘Het boek is beter dan de film’, een gekende en gerespecteerde uitspraak. Sinds de beginjaren van het filmmedium vonden veelgelezen pagina’s hun weg naar pellicule en meer dan een eeuw later blijven boekverfilmingen immer aanwezig. Van literair canon uit het oeuvre van Steinbeck of Dickens tot bestsellers als The Hunger Games en Fifty Shades of Grey, de overgang van schrift naar cinema blijft big business. Op zoek naar een sterk merk handelen grote studio’s regelmatig in rechten, hopende dat diens populariteit de overgang overleeft. Het is dan ook geen verrassing dat de meest populaire Hollywood-franchise zichzelf aan boekenreeksen ontlenen.
Na een heerlijke eerste editie noteren we graag deze 4 tips voor u:
  1. Slaughterhouse 5 van George Roy Hill vertelt het gelijknamige verhaal dat Kurt Vonnegut neerpende.
    Het cliché dat het boek altijd beter is dan de film gaat voor deze film niet op. Zowel het boek als de film is namelijk zeer goed, omdat beide media hun eigen krachten in de strijd gooien bij het vertellen van hetzelfde verhaal. Waar het boek onuitputtelijk aanspraak maakt op de fantasie van de lezer, maakt de film via montage sprongen in de tijd die in het boek niet te omschrijven zijn. Slachthuis 5 is dan ook een unanieme favoriet.

  2. Wes Anderson van The Grand Budapest Hotel keek voor zijn film naar Be Aware of Pity van Stafan Zweig uit 1939.
    Wes Anderson vertaalt met zijn film The Grand Budapest Hotel het verhaal dat Stefan Zweig in 1939 neerschreef in zijn boek Be Aware of Pity. Waar The Grand Budapest Hotel uiterst amusant is, lees je in Be Aware of Pity een intriest verhaal. Tweemaal eenzelfde prachtige geschiedenis op totaal andere wijze.

  3. De verhalen van The Lion King door Walt Disney & Ten Things I Hate About You van Gil Junger gaan eeuwen terug…
    De verhaallijnen van deze hedendaagse films zijn terug te brengen tot 16e -eeuwse werken van William Shakespeare. In The Lion King herken je het verhaal van Hamlet, Ten Things I Hate About You vertelt de geschiedenis van The Taming of the Shrew.

  4. Pierrot Le Fou van Jean Luc Godard naar het boek Obsession van Lionel White.
    In Pierrot Le Fou experimenteert Jean Luc Godard met de esthetische elementen van film in combinatie met de Franse taal. De vierde muur van de camera wordt doorbroken waardoor de personages de kijker aanspreken, er wordt veelvuldig gesprongen in de tijd en via montage worden allerlei associaties gelegd. Een interessante casus als we het hebben over de kracht van blad en beeld.

donderdag 8.12.2016
Op de Antiekzolder van Kunstencentrum Vooruit met Lennart Soberon